Nadmierna senność po posiłku, przyrost masy ciała pomimo normalnej diety, trudności ze zrzuceniem kilogramów, „mgła” mózgowa, problemy z koncentracją, rozdrażnienie, wzmożony apetyt na słodycze… to tylko niektóre objawy mogące wskazywać na INSULINOOPORNOŚĆ.

Insulinooporność nie jest chorobą lecz zaburzeniem gospodarki węglowodanowej ustroju. Szacuje się, że może występować u ponad połowy osób dorosłych w Polsce, niestety coraz częściej stwierdza się ją również u nastolatków oraz dzieci. Jest to dość poważny problem. Bardzo często prowadzi do rozwoju zespołu metabolicznego[1], może również być przyczyną powstawania niektórych nowotworów – głównie sutka i endometrium.

Insulinooporność, co warto wiedzieć?

• Jest to stan przed cukrzycowy, zwykle występuje 10 lat przed cukrzycą typu 2.
• Charakteryzuje się zmniejszoną wrażliwością komórek na działanie insuliny – tkanki stają się „oporne” na insulinę.
• Średnio u około 70% osób rozwinie się cukrzyca typu 2.
• Prowadzi do gromadzenia tkanki tłuszczowej oraz do zwiększonego poziomu glukozy we krwi.
• W praktyce trudna do diagnozy (przez wiele lat może dochodzić do zwiększonego wydzielania insuliny przez trzustkę, w celu regulacji wysokiego poziomu glukozy).
• Na jej podłożu, poza cukrzycą, mogą rozwinąć się takie schorzenia jak: nadciśnienie, stłuszczenie wątroby (niealkoholowe), otyłość, zespół policystycznych jajników (PCOS), osteoporoza, niepłodność, choroby neurodegeneracyjne (np. schizofrenia, Alzheimer)

Najbardziej zagrożone rozwojem insulinooporności są osoby, których najbliżsi chorują na cukrzycę, nadciśnienie tętnicze czy otyłość. Przyczyny rozwoju insuliooporności nie są do końca poznane. Do najważniejszych, można zaliczyć:

Kto powinien się zbadać?

• Każdy pacjent, u którego występują czynniki ryzyka, w szczególności, gdy ma objawy związane z insulinoopornością.
• Każdy pacjent, któremu pomimo wysiłków, nie udaje się schudnąć.

Pamiętajmy! To, że kiedyś wyniki badań wyszły „dobrze” nie oznacza, że zawsze takie będą. U osób będących w tzw. grupie ryzyka badania w kierunku insulinooporności najlepiej wykonywać raz w roku.

Jakie badania wykonać?

Diagnoza – insulinooporność, to nie koniec świata!

Wbrew pozorom jej leczenie nie należy do najtrudniejszych, a jego efekty od wiedzy i wytrwałości pacjenta. Zalecenia polegają przede wszystkim na zmianie stylu życia. Należy przestrzegać racjonalnej diety, opartej o produkty z niskim indeksem glikemicznym (IG), zredukować ilość stresów, pamiętać o codziennej aktywności fizycznej oraz jeśli zajdzie taka potrzeba, o regularnym przyjmowaniu leków.

Osoby cierpiące na insulinooporność powinny spożywać kasze, ciemne pieczywo, pełnoziarniste makarony, dobrej jakości ryby i mięso, nierafinowane oleje roślinne oraz całą paletę warzyw – głównie w postaci surowej. Należy uważać na owoce, a w szczególności soki owocowe. Zawierają one bardzo dużo cukru. Prawidłowy sposób żywienia w insulinooporności polega na kontrolowaniu m.in. ilości prostych węglowodanów. Ma to na celu obniżenie poziomu insuliny po posiłku oraz redukcję zbędnych kilogramów.

Zaleca się, aby podstawowym elementem w diecie osób z insulinoopornością były produkty o niskim IG.

Nie ma nic gorszego niż przypadkowe posiłki w ciągu dnia.

Nie należy zapominać o codziennej aktywności fizycznej- trzeba się ruszać 30 minut dziennie!

Ćwiczenia powinny być wykonywane regularnie (minimum 2 – 3 razy w tygodniu), a ich intensywność umiarkowana. Doskonałym rodzajem aktywności będzie: pływanie, energiczny spacer, aerobik oraz nordic walking. Tak jak we wszystkim tak i w przypadku rodzaju i intensywności wysiłku należy zachować zdrowy rozsądek. Zbyt forsowne ćwiczenia mogą przynieść niestety odwrotny skutek, czego wynikiem może być np. podwyższony poziom insuliny oraz przyrost masy ciała.

Początków insulinooporności można doszukiwać się już w wieku dziecięcym. W wyniku nieracjonalnej diety, opartej o oczyszczone produkty, niskiej aktywności fizycznej oraz innych czynników środowiskowych może się ona znacznie pogłębić. Ważne jest zatem promowanie zdrowego stylu życia już od najmłodszych lat, dzięki czemu już jako dorośli ludzie będziemy znacznie zdrowsi i szczęśliwsi.

[1] Zespół metaboliczny- grupa zaburzeń sprzyjających rozwojowi miażdżycy naczyń krwionośnych.

[2] Insulina jest to hormon wydzielany przez trzustkę, którego głównym zadaniem jest stabilizacja poziomu glukozy we krwi.

[3] Kalkulatory HOMA- IR dostępne są w Internecie, np. www.insulinooporność.com/kalkulator-homa-ir